Powiat Bielski - powiat.bielsko.pl

Szymon Baron to mieszkaniec Buczkowic i wyjątkowy społecznik, działający w sferze turystyki górskiej, krajoznawstwa, ochrony środowiska i genealogii.

Do Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Bielsku-Białej wstąpił w 1995 r., niemal od początku aktywnie włączając się w prace Oddziału. W latach 1999-2008 pełnił funkcję członka Zarządu Oddziału, a od 2008 r. jest już szóstą kadencję, jego prezesem. Od 2004 r. był reprezentantem bielsko-bialskiego PTT we władzach centralnych PTT, w których pełnił kolejno funkcje członka Zarządu Głównego (2004-2007), wiceprezesa (2007-2010) i prezesa (2010-2013) - najmłodszego w historii PTT. W kadencji 2013-2016 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Głównego Sądu Koleżeńskiego PTT, a w latach 2016-2019 r. ponownie był wiceprezesem PTT.

W ramach działalności Oddziału organizuje rokrocznie kilkadziesiąt wycieczek w góry Polski, Czech i Słowacji, prowadząc wiele z nich jako przewodnik (głównie dla dzieci i młodzieży). Od 2006 r. co roku organizuje 1-2 wyprawy trekkingowe w góry Europy, których uczestnicy mieli już okazję poznać m.in. Bałkany, Skandynawię, góry Ukrainy, Rumunii, Niemiec, Austrii i Hiszpanii oraz rosyjski Ural Subpolarny.

Pomysłodawca i organizator cyklu wyjazdów dla dzieci w ramach programu edukacyjnego „Przyjaciel Parku Narodowego”, dzięki czemu młodzi turyści z Bielska-Białej i okolic mieli okazję poznać parki narodowe znajdujące się na terenie województwa małopolskiego.

Inicjator tworzenia Szkolnych Kół PTT przy bielskim oddziale (Bielsko-Biała, Bestwinka, Dąbrowa Górnicza, Kozy, Rybarzowice), które aktywnie wspiera w prowadzonej działalności, ponadto prowadzi wycieczki oraz przedstawia prelekcje.

Współpracuje z Fundacją Grupa Kęty Dzieciom Podbeskidzia, gdzie od 2018 r. organizuje i prowadzi wycieczki górskie dla dzieci z domów dziecka, z niemal wszystkich placówek na Podbeskidziu. Prowadzona przez niego młodzież zdobyła wszystkie szczyty zaliczane do Korony Gór Polski, a w tej chwili pokonuje etapami Mały Szlak Beskidzki i Główny Szlak Beskidzki.

Zorganizował kilkaset prelekcji podróżniczych w lokalu bielskiego oddziału PTT,  Klubie Osiedlowym „Karpatek” w Bielsku-Białej oraz innych placówkach kultury. Osobiście przygotował i przedstawił ponad 100 prezentacji (na terenie powiatu bielskiego w Buczkowicach, Bystrej, Godziszce, Jaworzu, Kozach i Rybarzowicach), a także na Zaolziu, w ramach współpracy z miejscową Polonią. W latach 2008-2019 zorganizował lub współorganizował 48 prelekcji podróżniczych w Gminnym Ośrodku Kultury w Buczkowicach. Pełnił funkcje jurora w konkursach ekologicznych organizowanych przez Gminną Biblioteką Publiczną w Buczkowicach oraz był gościem specjalnym cyklu spotkań dla dzieci „Popołudnia EKO-załogi” w Ośrodku Edukacji Ekologicznej.

Od 2022 r. we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Bielsku-Białej współorganizuje Festiwal Górski „U źródeł Białki” w Bystrej. W październiku br. odbyła się jego trzecia edycja.

Ponieważ działalność związana z ochroną przyrody jest dla niego niezwykle ważna, od 2012 r. organizuje co roku akcję „Sprzątamy Beskidy z PTT”, w ramach której młodzi turyści sprzątają górskie szlaki Beskidu Śląskiego, Małego i Żywieckiego wysłuchując przy tej okazji ciekawych prelekcji przewodników, leśników i innych zapraszanych osób. Podczas 13 edycji akcji ponad 7000 uczestników, w tym niemal 5000 dzieci i młodzieży, posprzątało ze szlaków 86810 litrów śmieci.

Współorganizator akcji „Mieszkańcy dla Żylicy”, którą od 2019 r. organizuje Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Buczkowicach z Gminną Biblioteką Publiczną im. Stanisława Staszica w Buczkowicach. W jej ramach dwa razy do roku (wiosna i jesień) sprzątana jest rzeka Żylica i jej otoczenie. W 9 edycjach akcji wzięło udział ponad 440 osób, które posprzątały ponad 73000 litrów śmieci.

Od 2013 roku jako wolontariusz współpracuje z Babiogórskim Parkiem Narodowym uczestnicząc m.in. w akcjach sprzątania szlaków, corocznym liczeniu zwierzyny, prowadząc jako przewodnik grupy młodzieży. Przez kilka lat organizował grupy wolontariuszy z Bielska-Białej i okolic, którzy porządkowali szlaki Tatrzańskiego Parku Narodowego podczas akcji „Czyste Tatry”, a także poza tą akcją.

Jako członek Zarządu Głównego PTT w Krakowie, a później jego wiceprezes i prezes zaangażował się  w działalność wydawniczą PTT. Przez ponad 16 lat (2007-2023) redagował miesięcznik ZG PTT „Co słychać?”, dodatkowo przygotowując większość ze zredagowanych numerów do druku. W latach 2013-2023 był członkiem redakcji wydawanego w Krakowie „Pamiętnika PTT”. Dodatkowo, w latach 2008-2017 redagował „Biuletyn Informacyjny” – kwartalnik bielskiego oddziału PTT. Jest także autorem kilkuset artykułów poświęconych turystyce i ochronie środowiska, publikowanych m.in. w czasopismach PTT oraz „Gazecie Gminnej” gminy Buczkowice.

Przez wiele lat (2004-2014) był także przewodniczącym komisji weryfikacyjnej GOT przy Oddziale PTT w Bielsku-Białej, której członkiem jest po dzień dzisiejszy. Weryfikuje również odznaki w ramach działalności Komisji GOT PTT przy Zarządzie Głównym PTT.

Za całokształt działalności w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim został w 2023 r. wyróżniony zaszczytnym tytułem członka honorowego jako najmłodszy w historii.

Pasjonat genealogii z ponad 25-letnim stażem i absolwent studiów podyplomowych „Genealogia. Teoria i praktyka” na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego (2024). Jako wolontariusz zaangażował się w projekt „Geneteka” Polskiego Towarzystwa Genealogicznego, indeksując księgi metrykalne z terenu Podbeskidzia. Do tej pory zindeksował ponad 20.000 wpisów dotyczących wsi Stanisław Dolny w parafii Zebrzydowice (woj. małopolskie) i częściowo całej tej parafii, Rudzicy k. Bielska-Białej oraz Pietrzykowic k. Żywca.

Za swoją działalność Pan Baron otrzymał następujące odznaczenia:

    • Złota Odznaka PTT z Kosówką (2007),

    • Odznaka Honorowa „Za Zasługi dla turystyki” (2010),

    • Brązowy Krzyż Zasługi (2013),

    • Wyróżnienie Prezydenta Miasta Bielska-Białej „za osobiste zaangażowanie w rozwój turystyki w regionie oraz promowanie walorów turystycznych Bielska-Białej” (2014),

    • Dyplom Marszałka Województwa Śląskiego „za zasługi dla rozwoju turystyki w województwie śląskim” (2014),

    • Dyplom Marszałka Województwa Małopolskiego „za wkład w rozwój i promocję turystyki w Województwie Małopolskim” (2017),

    • Wyróżnienie Koła PTT w Kozach „Prowadzę na szczyt” (2018),

    • Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2019),

    • Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony środowiska i klimatu” (2023),

    • Członkostwo honorowe Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (2023).

Cała przedstawiona działalność Pana Szymona Barona wykonywana jest społecznie i mocno nawiązuje nie tylko do idei realizowanych przez ks. Józefa Londzina, ale nawet jego życiorysu. Obaj panowie to redaktorzy gazet, miłośnicy gór, pasjonaci historii, działacze i prezesi PTT. Przede wszystkim jednak jeden i drugi to niezwykle zaangażowani społecznicy.

Nominacja do Nagrody Księdza Józefa Londzina jest uhonorowaniem Pana Szymona Barona przez samorząd gminy oraz formą podziękowania za jego wieloletnią bezinteresowną pracę na rzecz społeczności lokalnej i wnoszenie trwałego wkładu w kulturę narodową.

Opracowanie na podstawie materiałów UG Buczkowice

M.Wróbel-Zyzańska