"Związek Powiatów Polskich kategorycznie protestuje przeciwko bezkrytycznemu zrzucaniu na starostów odpowiedzialności za aktualne trudności w rejestracji pojazdów. Jest to idealny przykład poszukiwania winnych wszędzie – poza podległym sobie resortem"- czytamy w stanowisku ZPP.
Chodzi o słowa ministra Adamczyka podczas konferencji prasowej na temat Funduszu Dróg Samorządowych (z 15.04). Na pytanie dziennikarza minister stwierdził, że "to samorządy powiatowe podjęły decyzję o zamknięciu większości wydziałów komunikacji, co spowodowało, że nie można dokonać prostej czynności jaką jest rejestracja samochodu, często samochodu niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej, zakupionego lub leasingowanego" (cytat za PAP).
Związek Powiatów Polskich w piśmie do ministra infrastruktury przypomina fakty, które złożyły się obecną sytuację. Poniżej je przedstawiamy.
1. Przyjęta 4 lipca ubiegłego roku ustawa o zmianie ustawy o odpadach i niektórych innych ustaw bezrefleksyjnie wprowadziła mechanizm nakładania kar administracyjnych za niezarejestrowanie w terminie 30 dni pojazdu używanego sprowadzonego z innego kraju członkowskiego UE i niezgłoszenie w tym samym terminie nabycia bądź zbycia pojazdu zarejestrowanego w kraju. Od jesieni ubiegłego roku Ministerstwo Infrastruktury ignorowało ostrzeżenia Związku Powiatów Polskich, że przepisy te doprowadzą do paraliżu funkcjonowania wydziałów komunikacji.
2. Ministerstwo Infrastruktury nie zadbało o to, by funkcjonujące wspólnie systemy: Centralnej Ewidencji Pojazdów i SI Pojazd zostały skutecznie dostosowane do nowych przepisów. W konsekwencji realizacja zgodnie z obowiązującymi przepisami np. rejestracji pojazdu wydłużyła się prawie dwukrotnie ze względu na konieczność dwukrotnego wprowadzania do systemu tych samych danych (sic!).
3. W efekcie już od okresu świątecznego ubiegłego roku wydziały komunikacji przeżywały oblężenie klientów. Oblężenie, któremu nie można było w żaden sposób zaradzić chociażby poprzez zwiększenie liczby osób pracujących w wydziałach komunikacji – ze względu na brak wolnych terminali podpiętych do CEPiKu. Przypomnieć należy, że to Ministerstwo Infrastruktury jest stroną umowy z PWPW i nie zabezpieczyło odpowiedniego zasobu sprzętowego w związku z dokonanymi zmianami prawnymi.
4. W dniu 11 marca, gdy wprowadzane były przez Radę Ministrów pierwsze poważniejsze restrykcje w związku z przeciwdziałaniem epidemii Covid-19 pod wieloma wydziałami komunikacji ustawiały się – bez winy starostów i prezydentów miast na prawach – kolejki liczące nawet kilkadziesiąt osób. Sytuację mogłaby poprawić szybka interwencja prawodawcy, albo przynajmniej komunikat z racjonalną interpretacją przepisów prawa w wykonaniu Ministerstwa Infrastruktury. Nic takiego nie nastąpiło. Tymczasem to Związek Powiatów Polskich w dniu 12 marca rozesłał opinię prawną umożliwiającą uchronienie obywateli przez grożącymi im karami. Dopiero w ustawie z dnia 31 marca o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw nastąpiło przedłużenie terminów na dokonanie rejestracji pojazdu, czy zgłoszenie jego nabycia/zbycia, przy czym zostało to zrobione niezbyt udolnie.
5. Ograniczenie dostępności fizycznej wydziałów komunikacji było zgodne z zaleceniami rządowymi. Warto też dodać, że w przypadku niektórych starostw, które próbowały utrzymywać pełną obsługę zdarzały się interwencje Policji prowadzące w konsekwencji do decyzji o ograniczeniu wydziałów komunikacji.
6. Ograniczenia w fizycznej dostępności do wydziałów komunikacji w poszczególnych powiatach i miastach na prawach powiatu nie są tożsame z zaprzestaniem określonych procedur. Bez przeszkód realizowane są wnioski wpływające czy to drogą elektroniczną, czy to za pośrednictwem poczty. Inną kwestią jest przyjazność dla obywatela istniejących narzędzi elektronicznej administracji – i to powinno być w pierwszej kolejności przedmiotem pogłębionej refleksji Ministerstwa Infrastruktury.
7. Związek Powiatów Polskich w pełni zdaje sobie sprawę z wagi utrzymania możliwości przeprowadzenia określonych czynności z zakresu wydziałów komunikacji. Z tego też względu tuż po pojawieniu się sygnałów o pierwszych problemach w dniu 20 marca przekazał do wszystkich powiatów pisma Związku Dealerów Samochodowych oraz Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego z prośbą o odpowiednie dostosowanie do potrzeb gospodarki funkcjonowania wydziałów komunikacji. Na bieżąco apel o takie działania jest również przekazywany.
8. Przeprowadzone po wystąpieniu Pana Ministra rozeznanie w sytuacji w poszczególnych powiatach wskazało, że w wielu miejscach np. liczba zarejestrowanych w marcu b.r. pojazdów leasingowanych jest porównywalna z analogiczną liczbą z marca roku ubiegłego. Oznacza to, że występujący problem ma charakter punktowy i bezzasadne jest dokonane przez Pana Ministra uogólnienie winy na wszystkich starostów.
foto: ZPP
M. Fritz