6 maja odbyło się posiedzenie Konwentu Powiatów Województwa Śląskiego. Z uwagi na obowiązujące nadal obostrzenia przeciw covid – 19 spotkanie miało formę wideokonferencji. W posiedzeniu udział wzięli starostowie powiatów województwa śląskiego oraz zaproszeni goście, w tym przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego oraz Związku Powiatów Polskich.
Spotkanie otworzył Andrzej Płonka starosta bielski, przewodniczący Konwentu, który przywitał starostów i zaproszonych gości oraz przedstawił porządek obrad.
Dwa ważne tematy zaplanowano w programie spotkania. Pierwszy dotyczył środków europejskich dla województwa śląskiego na lata 2021 – 2027 . W tej części Konwentu wziął udział przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, który zaprezentował główne założenia przyszłej perspektywy środków UE. Starostowie mieli możliwość zapoznania się ze wstępnym projektem programu Fundusze Europejskie dla Śląska 2021 – 2027 oraz ze wstępnym projektem Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla województwa śląskiego 2030. Programy te zakładają alokację środków dla województwa śląskiego w wielu obszarach. W ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląska 2021 – 2027 alokacja środków została zaproponowana dla obszarów : Inteligentne Śląskie, Zielone Śląskie, Mobilne Śląskie, Społeczne Śląskie, Śląskie dla mieszkańca, Śląskie bliżej mieszkańców. Łączna alokacja środków w tych obszarach ma wynieść 2365 mln euro. Wstępny projekt Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla województwa śląskiego 2030 zakłada podział środków dla obszarów: gospodarki, środowiska, społeczeństwa i pomoc techniczną. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej proponuje na te działania 2066 mln euro natomiast Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego występuje o kwotę 3890 mln euro. W ramach przedstawionych informacji starostowie najbardziej byli zainteresowani alokacją środków na drogi powiatowe i infrastrukturę techniczną w ciągach dróg, bezpieczeństwo, transport publiczny, szpitale powiatowe oraz termomodernizację obiektów użyteczności publicznej. Założenia programów wskazują, że w tych obszarach środki mają być dostępne. W dyskusji szefowie powiatów podkreślali, że samorządy powinny mieć większy udział w decyzjach i monitorowaniu przebiegu realizacji tych programów. W tej kwestii będą zwracać się do Marszałka Województwa Śląskiego, aby wspólnie dopracować się zasad dystrybuowania środków w ramach nowej perspektywy finansowej UE i dostępnych programów dla województwa śląskiego.
Kolejny ważny temat dotyczył wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie dopłat do wyników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przez samorządy.
Temat ten został szczegółowo omówiony przez przedstawiciela Biura ZPP. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczy niezgodności przepisów ustawy o działalności leczniczej z Konstytucją w zakresie w jakim zobowiązuje jednostki samorządu terytorialnego, będące podmiotem tworzącym samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej do pokrycia straty netto stanowiącej ekonomiczny skutek wprowadzenia przepisów powszechnie obowiązujących, które wywołują obligatoryjne skutki finansowe dla publicznego zakładu. Trybunał Konstytucyjny dał długi czas na dostosowanie przepisów do treści wyroku. Termin wykonania zaleceń zawartych w treści wyroku upływa z dniem 29 maja. W tej sprawie Ministerstwo Zdrowia nie podjęło jednak żadnej inicjatywy. W ocenie Związku Powiatów Polskich do samorządów należeć będzie decyzja o ewentualnej dopłacie do wyniku zakładu, biorąc przede wszystkim pod uwagę zapewnienie ciągłości świadczenia usług medycznych dla mieszkańców. Związek Powiatów Polskich poddaje pod rozwagę JST, jako podmiotów prowadzących NSZOZ, aby występować do Skarbu Państwa o zwrot poniesionych dopłat w latach poprzednich. Zwrócono jednak uwagę, że będzie to trudny proces, w szczególności w przygotowaniu właściwego uzasadnienia, co do zasadności kierowanych roszczeń.
W dalszej części spotkania Starostowie omawiali sprawy bieżące związane m. in. z działaniem punktów szczepień w powiatach, które w ostatnim czasie ze względu na obniżone dostawy szczepionek nie pracowały w pełnej wydajności. Z zapowiedzi rządu wynika jednak, że w kolejnych tygodniach dostawy szczepionek mają zostać zwiększone.
Starostowie rozmawiali również na temat Krajowego Programu Odbudowy, który był przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu w dniu 30 kwietnia. Związek Powiatów Polskich przedstawił tam swoje stanowisko, w którym wyrażono opinię, potwierdzającą ogromne znaczenie dokumentu dla dalszego rozwoju samorządów, jednak jak wskazano wiele spraw wymaga dalej doprecyzowania. W szczególności odniesiono się do wpisania JST do części pożyczkowej, a nie dotacyjnej. ZPP uważa za niezbędną konieczność doprecyzowanie, czy wpisanie do konkretnej grupy oznacza, że wsparcie będzie miało charakter zwrotny czy bezzwrotny. Kontrowersje samorządowców wzbudził również zapis dotyczący wpisanych w dokumencie zmian w zakresie zarządzania szpitalami powiatowymi. ZPP uznał tego rodzaju zapisy jako karygodne łamanie zasad dialogu pomiędzy stroną samorządową i rządową i wystąpił o wykreślenie zaproponowanych przez Ministra Zdrowia kierunków zmian w organizacji szpitali ,wskazując że nie wynikają one z żadnych analiz i nie są podyktowane wymogiem UE. ZPP uznał również za konieczne powołanie zespołu roboczego do wypracowania ostatecznego kształtu dokumentu Krajowego Programu Odbudowy.
H.K.