Powiat Bielski - powiat.bielsko.pl

Pani Maria Kubik  - ur. 16.10.1951 r. pochodzi z Bestwiny, a od ponad 45 lat mieszka wraz z mężem Czesławem w Czechowicach-Dziedzicach.

Pierwsze doświadczenia rękodzielnicze zdobyła już w dzieciństwie. Naukę  rozpoczęła podpatrując haftującą mamę i najbliższą ciocię z Brzeszcz, która była mistrzynią w tej dziedzinie, a później kontynuowała ją na zajęciach praktycznych w szkole, gdzie wyszyła sobie nawet kołnierzyk do szkolnego fartuszka.

Maria Kubik większość życia zawodowego pracowała jako szlifierz metali. Po męczącej zmianie potrzebowała odskoczni - haftowanie przynosiło ukojenie po trudach dnia. Tak powstawały listki, mereżki, dziurki, kwiatowe kompozycje. Z czasem doskonalone umiejętności były już na tyle rozwinięte, że mogła rozpocząć trwającą przez wiele lat współpracę z czechowicką Cepelią (1983 - 1995). Wyszywała mieszczące się w tradycyjnym kanonie obrusy, bieżniki, serwety, wszystko to, na co było za potrzebowanie. Jej hafty zawsze były dopracowane, odznaczały się artyzmem i wysokim kunsztem wykonania.

W roku 1997 wstąpiła do Stowarzyszenia Twórców Ludowych i otrzymała status Twórcy Ludowego. Od tego czasu brała czynny udział w wystawach, targach Sztuki Ludowej. Z powodzeniem prezentowała swoje hafty zdobywając liczne podziękowania i nagrody m.in. na Ogólnopolskich Targach Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym, Ogólnopolskiej Wystawie Twórczości Ludowej - Festiwalu Folkloru Polskiego „Sabałowe Bajania” w Bukowinie Tatrzańskiej, podczas Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Żywcu i Konkursie Europejskiej Sztuki Ludowej w Częstochowie, a od wielu lat również nad polskim morzem podczas plenerowej imprezy kulturalnej „Bielsko-Biała i Beskidy w Ustce”, gdzie tłumy ludzi z całej Polski podziwiają jej kunszt i talent rękodzielniczy.

Inspiracje czerpie głównie z rodzinnych stron. W Bestwinie, gdzie się wychowała, najbardziej popularne były wyszywane makatki i ozdobniki do półek - wykonuje je więc na wzór tych, które wisiały w jej rodzinnym domu. Na pewno inspiracją są dla niej dawne hafty zdobiące stroje noszone w okolicach Cieszyna czy te wykonywane przez ciocię, ale również takie, które widziała w muzealnych zbiorach. Tworzy także swoje kompozycje. Gdy zobaczy jakiś ciekawy motyw, przerabia go na swój sposób, chce go jak najszybciej narysować, przenieść na kalkę ołówkową, a potem na materiał. Haftuje tradycyjne obrusy, zasłonki, bieżniki, serwety, szatki do chrztu. Wyszywa też obrazki z wizerunkami Madonny. Klienci podczas targów i kiermaszów, na których prezentuje i sprzedaje swoje wyroby, często podsuwają jej ciekawe pomysły, a ona chętnie je realizuje.

Uczestniczyła i zdobywała liczne nagrody w konkursach sztuki ludowej, zarówno indywidualnie (szycie zabawek, haft), jak i wraz z mężem Czesławem - również twórcą ludowym; gdyż oprócz sztuki hafciarskiej, zajmuje się również malowaniem drewnianych rzeźb wykonywanych właśnie przez męża.

Jej prace wystawiane były w kilkudziesięciu wystawach m.in. w Regionalnym Ośrodku Kultury w Bielsku-Białej, Książnicy Beskidzkiej w Bielsku-Białej, Starostwie Powiatowym w Bielsku-Białej, Gminnej Bibliotece Publicznej w Wilkowicach, Gminny Ośrodku Kultury „Promyk” w Bystrej, Miejskim Domu Kultury w Czechowicach-Dziedzicach i Gminnym Ośrodku Kultury w Bestwinie. Uczestniczyła również w Nocy Muzeów w Katowicach i Tychach. Ludowych. Jej prace znajdują się w zbiorach kilku muzeów. W Muzeum Śląskim jest wyhaftowany przez nią kabotek, w Muzeum w Rybniku - obrusy, taśmy do półek, makatki, a w Muzeum Miejskim w Tychach zestaw do wózka dziecięcego.

Dzięki organizowanym przez Panią Marię warsztatom dla dzieci i dorosłych oraz „żywym” lekcjom historii m.in. w Muzeum Regionalnym im. ks. Zygmunta Bubaka w Bestwinie; można dowiedzieć się jak istotną rolę w życiu domostwa pełniły dawniej ręcznie wyszywane makatki, obrusy, „zazdroski”, ozdobniki na półki, białe obrusy, naturalna lniana pościel oraz dziecięca szatka czy becik, które jednak oprócz swojej oczywistej użyteczności, po części również miały wymiar symboliczny - bowiem od zawsze biel w tradycji naszych przodków towarzyszyła ludziom w tak zwane „Godne Święta” lub „święte dni” jak Boże Narodzenie, Wielkanoc oraz uroczystości kościelne jak Chrzest, Komunia Święta czy ślub. Powstała również praca magisterska związana z twórczością artystki, jej autorką jest Marzena Szary.

Pani Maria haftuje niemal codziennie, potrzeba wyszycia choćby paru listków jest bardzo silna, wtedy czuje się spokojna i spełniona. Każda chwila spędzona w towarzystwie takich twórców ludowych jak m.in. Maria i Czesław Kubikowie, sprawia, że odbywamy swoistą podróż w czasie i jesteśmy uczniami w prowadzonej przez nich regionalnej lekcji historii. Marzeniem zarówno Pani Marii, jak i jej męża jest to, by „zarażać” swoją pasją głęboko zakorzenioną w ich sercach i móc przekazywać młodym pokoleniom swoją wiedzę i doświadczenie zdobyte przez kilkadziesiąt lat życia.

Pani Maria Kubik podczas jej kilkudziesięcioletniej działalności twórczej była wielokrotnie wyróżniana przez gminne i powiatowe władze samorządowe m.in. podczas Noworocznego Spotkania z Twórcami i Animatorami Kultury Powiatu Bielskiego, Święta Powiatu Bielskiego czy Dni Czechowic-Dziedzic. Otrzymała również liczne podziękowania, dyplomy, w tym Ministra Kultury za upowszechnianie Kultury Ludowej. W 2018 roku na wniosek Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie otrzymała Odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

W roku 2020 uzyskała stypendium artystyczne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego naautorski program pn. „Cykl haftów wykonanych ręcznie – wyposażenie dawnych izb wiejskich”, który trwałod 1 stycznia do 30 czerwca 2020 roku. W ramach stypendium oprócz stworzenia tradycyjnych ręcznie haftowanych elementów, wykonany został materiał dydaktyczny i warsztaty dla dzieci i młodzieży, które były swoistą formą dialogu młodego pokolenia z panią Marią - w roli instruktorki oraz przedstawianą zanikającą twórczością ludową. Prace były wykonane tradycyjną metodą w kanonie sztuki ludowej za pomocą igły, nitki i tamborka. Wystawy w ramach stypendium zorganizowane zostały  w m.in. Regionalnym Ośrodku Kultury w Bielsku-Białej, Miejskim Domu Kultury w Czechowicach Dziedzicach oraz Muzeum Regionalnym w Bestwinie, gdzie prace są obecnie w stałej ekspozycji etnograficznej placówki.