PL
EN
DE
Informacje osobowe i kontaktowe do organizacji.
Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic
Adres: ul. Niepodległości 42, 43-502 Czechowice-Dziedzice, woj. śląskie
Tel. Kontaktowy: 032-215 32 85
Adres e-mail: brak
Strona www: towarzystwo.czechowice-dziedzice.pl
Władze obecne:
Przewodniczący - Andrzej Roehrich
Z-ca przewodniczącego - Edelgarda Foltyn
Z-ca przewodniczącego - Stanisław Zagól.
Skarbnik - Ewa Bolek
Sekretarz - Teresa Lewczak
Członkowie zarządu: , Roman Tekieli, Roman Milerski, Marek Byrski, Jacek Szkucik
Poprzedni przewodniczący:
Antoni Moś 1980-1980
Bronisława Maresz 1980-1983
Józef Bartoszek 1983-1990
Henryk Szopa 1990-1992
Erwin Woźniak 1992-2016
Jacek Cwetler 2016-2019
Anna Wlazło 2019-2023
Historia i informacje dotyczące działalności.
Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic - stowarzyszenie, którego statutowym celem jest podejmowanie inicjatywy oraz działalność zmierzająca do podnoszenia poziomu oświaty, kultury duchowej i materialnej mieszkańców jak też gospodarczego rozwoju Czechowic-Dziedzic.
Za datę powstania Towarzystwa Przyjaciół Czechowic-Dziedzic przyjmuje się datę 13 marca 1959 roku, kiedy to powstało Koło Historyczne – Koło Miłośników Czechowic-Dziedzic . W siedzibie Urzędu Miasta Czechowice-Dziedzice spotkali się Leopold Piesko, Antoni Moś, Emil Kieloch, Emil Jurczyk, Czesław Wojciechowski i Wiesław Koutny, rozpoczynając prace nad opracowaniem o historii miasta. Pracami kierował Wiesław Koutny, a sekretarzował Emil Jurczyk. Do powyższej grupy dołączyli Eugenisz Kopeć, Stanisław Niemczyk i Władysław Ramza, wzmacniając znacznie siły grupy.
Na zebraniu, w dniu 2 listopada 1959r., członkowie Koła Historycznego (bo tak go nazwali) opracowali program jego działalności:
- gromadzenie fotografii,
- popularyzacja Millenium Rzeczpospolitej,
- opracowanie listy zabytków,
- korzystanie ze źródeł kronikarskich miejscowych rodzin,
- fotografowanie zabytków, obiektów, wydarzeń miejskich,
- publikowanie i popularyzowanie historii,
- opracowanie statutu Towarzystwa,
- napisanie podręcznika o Czechowicach-Dziedzicach (autorem pierwszego był dr Eugeniusz Kopeć "Szkice z dziejów Czechowic-Dziedzic", 1977r.),
- kierowanie na studia historyczne uczniów miejscowych szkół,
- zwiększenie ilość członków Koła.
Towarzystwo nie miało stałej siedziby, więc jego członkowie spotykali się w siedzibie Urzędu Miasta, w lokalu Związku Nauczycielstwa Polskiego lub w świetlicy Spółdzielni Mieszkaniowej. Dopiero w 1990 roku Towarzystwo zyskało swoją siedzibę, a stało się nią lokum Izby Regionalnej przeniesionej ze Szkoły Podstawowej nr 1 do odremontowanego Domu Robotniczego – obecnie Miejski Dom Kultury.
Na zebraniu 11 września 1980 roku, Koło Miłośników Czechowic-Dziedzic postanowiono o przekształceniu w Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic. Założycielskie zebranie Towarzystwa odbyło się 30 października 1980 roku w siedzibie Wydziału Kultury, Kultury Fizycznej i Turystyki Urzędu Miasta i Gminy Czechowice-Dziedzice. W spotkaniu uczestniczyło 16 osób, to jego członkowie założyciele. Przyjęto projekt statutu i wybrano władze. Pierwszym przewodniczącym został Antoni Moś. Decyzją Naczelnika Miasta i Gminy z dnia 16 marca 1981 roku Towarzystwo zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń i związków Urzędu Miasta i Gminy – Wydziału Spraw Społeczno- Administracyjnych w Czechowicach-Dziedzicach pod nazwą Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic. Cele Towarzystwa określone w statucie to między innymi: zbieranie materiałów dotyczących Czechowic-Dziedzic, zabezpieczanie zabytkowych nieruchomości, ruchomości i ich konserwacja oraz odbudowa, opieka nad Izbą Regionalną, organizowanie imprez obrazujących tradycję, historię i współczesność, wydawanie materiałów informacyjnych, historycznych oraz zorganizowanie miejskiego muzeum. Od 1990 roku Towarzystwo ma siedzibę w czechowickiej Izbie Regionalnej działającej w Miejskim Domu Kultury w Czechowicach-Dziedzicach (stan ten trwa do dziś).
W 1998 r. decyzją kapituły - uhonorowano Towarzystwo nagrodą „Promotio Urbis” (nagroda w Czechowicach-Dziedzicach). Laureatami tej nagrody zostali także członkowie Towarzystwa: Józef Wrzoł (2005) i Erwin Woźniak (2019).
Towarzystwo realizuje swoje cele statutowe w szczególności poprzez:
- zabieganie o właściwy stan zabytkowych nieruchomości i ruchomości, ich konserwację i odbudowę,
- gromadzenie piśmiennictwa itp. materiałów dotyczących Czechowic-Dziedzic,
- opiekę nad zbiorami i eksponatami historycznymi oraz muzealnymi,
- organizowanie imprez ukazujących tradycję, historię i dokonania współczesne Czechowic-Dziedzic,
- wydawanie i publikowanie materiałów informacyjnych, historycznych i reklamowych,
- współpraca z organami, organizacjami oraz instytucjami krajowymi i zagranicznymi wspierającymi statutową działalność Towarzystwa.
Towarzystwo dokumentuje przeszłość, rozwija zainteresowania dziejami, tradycjami i kulturą regionu. Młodemu pokoleniu ukazuje wartości i piękno tkwiące w historii, kulturze, zabytkach, wytworach kultury materialnej i duchowej oraz naszej pięknej i bogatej przyrody. Popularyzuje dzieje regionu organizując konkursy, wystawy, spotkania, sesje naukowe. Towarzystwo prowadzi działalność edukacyjną, wydawniczą i wystawienniczą. W poznaniu własnej „małej ojczyzny” i budzeniu emocjonalnego stosunku do niej wielką rolę odgrywa edytorska działalność Towarzystwa. Wydano 68 książek i monografii dotyczących dziejów miasta, gminy i ich mieszkańców, w tym fundamentalne i unikatowe wydawnictwo „Słownik biograficzny mieszkańców Czechowic, Dziedzic, Bronowa, Ligoty i Zabrzega”. Członkowie Towarzystwa popularyzując dzieje regionu włączają się z pełnym zaangażowaniem w promocję miasta i gminy Czechowice-Dziedzice, biorą czynny udział w wystawach, wykładach, działalności edukacyjnej dla szkół i przedszkoli, imprezach organizowanych na terenie Czechowic-Dziedzic („Zapaleńcy”, „Powitanie Lata”, „Dni Czechowic-Dziedzic”), obchodach rocznic i świąt państwowych, współorganizowali polsko-słowacki projekt "Pełną parą", poświęcony historii kolejnictwa, czynnie uczestniczą w spotkaniach towarzystw regionalnych działających w powiecie bielskim. W Czechowicach-Dziedzicach od pięciu lat organizowana jest „Czechowicka Noc Kultury”- jest to odpowiednik światowej imprezy "Noc Muzeów", której pomysłodawcą i głównym organizatorem jest Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic. Dzięki Towarzystwu mieszkańcy miasta na nowo mogli odkryć sekcje sportowe, które z wielkimi sukcesami działały w ramach struktury RKS „Walcownia”- łucznictwo, piłkarze, gokarty. Członkowie Towarzystwa współorganizowali spotkania dla Ukraińców, którzy dotarli do Czechowic podczas działań wojennych w Ukrainie w 2022.
Opracowanie przygotowali: Anna Wlazło i Jacek Cwetler
Wydawnictwa i inne formy działania.
1. Moś Antoni: Materiały historyczne, Czechowice-Dziedzice, 1981
2. Zborek Zbigniew, Koutny Wiesław, Krawet Małgorzata, Maresz Zofia, Piotrowska-Sydlewska Grażyna, Plucińska Sylwia: Kalendarz Czechowic-Dziedzic, 1992
3. Woźniak Erwin: W kręgu znanych dziedzickich rodów Machaliców, Stryczków, Janików, Kielochów, Czechowice-Dziedzice, 1993
4. Chromik Grzegorz M. :Zabytki Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 1993
5. Wrzoł Józef, Woźniak Erwin: Ród Wrzołów z Zabrzega, Czechowice-Dziedzice, 1994
6. Plucińska Henryka, Woźniak Erwin: Podania i legendy Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 1995
7. Koutny Wiesław, Pająk Władysław, Woźniak Erwin: 35-lecie Towarzystwa Przyjaciół Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 1995
8. Woźniak Erwin: Ks. Antoni Janusz, Czechowice-Dziedzice, 1995
9. Wrzoł Józef, Tyc Władysław: Cmentarz w Zabrzegu, Czechowice-Dziedzice, 1995
10. Gajdzica Stanisław, Londzin Andrzej: Szkice z dziejów Parafii Ewangelickiej w Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, 1996
11. Czyż Maria: Wiersze sercem pisane o Bożej i ludzkiej miłości, Zabrzeg, 1996
12. Chromik Grzegorz M.: Feudalni panowie Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 1997
13. Gajdzica Stanisław, Koutny Wiesław, Woźniak Erwin, Krzus Franciszek: Pamiętnik Legionisty. Czyn legionowy mieszkańców Czechowic-Dziedzic i sąsiednich miejscowości Śląska Cieszyńskiego, Czechowice-Dziedzice, 1997
14. Myrczek Rudolf: Przeżycia i wspomnienia, Czechowice-Dziedzice, 1997
15. Wrzoł Józef, Tyc Władysław: Zabrzeg i jego mieszkańcy dawniej i dziś na fotografii, Czechowice-Dziedzice – Zabrzeg, 1998
16. Londzin Stanisław Teodor, Tyc Ludwik Józef: Biesiadny śpiewnik zabrzeski, Czechowice-Dziedzice – Zabrzeg, 1999
17. Woźniak Erwin: Amatorski ruch teatralny w Czechowicach-Dziedzicach w pierwszej połowie XX wieku, Czechowice-Dziedzice, 1999
18. Krętosz Józef: Przeszłość Bronowa i parafii oraz jej duchowa spuścizna, Czechowice-Dziedzice – Bronów, 2000
19. Wrzoł Józef, Tyc Władysław, Woźniak Erwin: Śpiewaj razem z nami, Czechowice-Dziedzice, 2000
20. Giza Jerzy: Medale Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 2000
21. Koutny Wiesław, Pająk Władysław, Woźniak Erwin: 40-lecie Towarzystwa Przyjaciół Czechowic-Dziedzic. 30-lecie Izby Regionalnej, Czechowice-Dziedzice, 2000
22. Jachnik Stefania, Łukaszek Bożena: Szkice z dziejów Szkoły Podstawowej nr 2 w Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, 2000
23. Waloszczyk Franciszek, Chromik Grzegorz M.: 100 lat działalności Ochotniczej Straży Pożarnej „Czechowice” 1900-2000, Czechowice-Dziedzice, 2000
24. Krętosz Józef: Spuścizna duchowa przeszłości Bronowa. Materiały posesyjne z okazji 100-lecia parafii (13 maja 2000), Czechowice-Dziedzice – Bronów, 2000
25. Londzin Stanisław Teodor: Turnieje taroków z Zabrzegu, Zabrzeg, 2000
26. Chromik Grzegorz M.: Czechowice-Dziedzice i okolice. Monografia historyczna (do 1918 roku), Czechowice-Dziedzice, 2001
27. Plucińska Henryka, Woźniak Erwin: Podania i legendy Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 2001
28. Szendzielorz Józef: Bronowskie inscenizacje ludowe, Czechowice-Dziedzice - Bronów, 2002
29. Pająk Barbara: Jedynka - najstarsza szkoła Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 2002
30. Londzin Józef: Drewniany kościół pw. św. Katarzyny w Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, 2002
31. Wrzoł Józef, Tyc Władysław, Woźniak Erwin: 100 lat kaplicy pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Zabrzegu 1903-2003, Czechowice-Dziedzice – Zabrzeg, 2003
32. Woźniak Erwin: 70-lecie koła pszczelarzy w Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, 2003
33. Buchta Emil: Kronika sportu Czechowic-Dziedzic, t. I, Czechowice-Dziedzice, 2003
34. Szendzielorz Józef: Na okręcie życia, Czechowice-Dziedzice – Bronów, 2003
35. Krótka Małgorzata, Chmielniak Elżbieta, Jakubiak Urszula, Cichoń Wiesława, Szkucik Mieczysław: Nasza szkoła SP 8, Czechowice-Dziedzice, 2004
36. Giza Jerzy: Śladami św. Andrzeja Boboli po Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, 2005
37. Mozor Karol, Wrzoł Józef: Ksiądz prałat dr Ludwik Wrzoł w służbie Bogu i Ojczyźnie, Czechowice-Dziedzice – Zabrzeg, 2005
38. Praca zbiorowa pod kierunkiem ks. Jana Miłkowskiego: Dzieje kościoła i parafii pw. Opatrzności Bożej w Ligocie 1806-2006, Czechowice-Dziedzice – Ligota, 2006
39. Buchta Emil, Janik Tadeusz: Kronika sportu Czechowic-Dziedzic, t. II, Czechowice-Dziedzice, 2006
40. Pająk Barbara, Jachnik Stefania, Barzyk Zofia, Cygoń Marcela, Zborek Zbigniew, Dudzik Anna, Woźniak Erwin: Z dziejów oświaty Czechowic-Dziedzic, Czechowice-Dziedzice, 2007
41. Pająk Barbara, Erwin Woźniak: 50-lecie zorganizowanego ruchu regionalnego w Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, 2008
42. Buchta Emil: Kronika sportu Czechowic-Dziedzic t.III, Czechowice-Dziedzice, 2008
43. Barzyk Zofia, Dudzik Anna, Krawet Małgorzata, Pająk Barbara, Woźniak Erwin, Koutny Wiesław, Michalik Krystyna, Matusiak Cecylia: Czechowice-Dziedzice. Przewodnik po mieście i sołectwach, Czechowice-Dziedzice, 2009
44. Jurczyk Józef, Margasiński Krzysztof: Dziennik pociągu pancernego „Hallerczyk”, Czechowice-Dziedzice, 2010
45. Barzyk Zofia, Koutny Danuta, Pająk Barbara, Maciejny-Maliniewicz Mariola, Koutny Wiesław, Giza Jerzy, Gola Stanisław, Grygierczyk Zdzisław, Kłaptocz Bronisław, Pośpiech Franciszek, Woźniak Erwin, Wrzoł Józef: Czechowice-Dziedzice. Echa historii, z.1, Czechowice-Dziedzice, 2011
46. Pająk Barbara, Barzyk Zofia, Dudzik Anna: Monografia Czechowic i Dziedzic (1918-1939), Czechowice-Dziedzice, 2012
47. Pająk Barbara, Woźniak Erwin, Barzyk Zofia, Dudzik Anna: Słownik biograficzny, t. I, Czechowice-Dziedzice, 2014
48. Pająk Barbara, Barzyk Zofia, Dudzik Anna, Woźniak Erwin, Edelgarda M. Foltyn, Biernat Alojzy: Czechowice-Dziedzice. Echa historii, z.2, Czechowice-Dziedzice, 2015
49. Waloszczyk Franciszek, Waloszczyk Zbigniew,: Zarys dziejów ochrony przeciwpożarowej w mieście i gminie Czechowice-Dziedzice wczoraj i dziś, Czechowice-Dziedzice, 2015
50. Słownik biograficzny, t. II (praca zbiorowa), Czechowice-Dziedzice, 2016
51. Adamiec Krzysztof, Cwetler Jacek, Gierula-Kłusek Anna,: MRKS Czechowice-Dziedzice 1921-2016. 95 lat., Czechowice-Dziedzice, 2016
52. Chmielniak Janusz, Ewolucja światła, Czechowice-Dziedzice , 2017
53. „Podania i legendy Czechowic-Dziedzic”, Czechowice-Dziedzice, 2017
54. Nowrotek Zdzisław „Ligota dawnymi laty”, Czechowice-Dziedzice, 2018
55. Giza Jerzy „Śladami św. Andrzeja Boboli” wydanie 2 poprawione, Czechowice-Dziedzice , 2018
56. Roth Tomasz „Boboliki z kolekcji Jerzego Gizy”, Czechowice-Dziedzice, 2018
57. Marek Stanisław, „Koleje życia na przełomie wieków”, Czechowice-Dziedzice 2019
58. „Złączeni słowem. Międzynarodowa Antologia Poezji słowiańskiej”, Czechowice-Dziedzice 2019
59. Nowrotek Zdzisław, „Ligota zapomniana”, Czechowice-Dziedzice, 2019
60. Chmielniak Janusz, Majdak Katarzyna, „Światło z cmentarza”, Czechowice-Dziedzice 2019
61. Woźniak Erwin „Pszczelarze Czechowic-Dziedzic. Kronika organizacji pszczelarskich w latach 1931-2019. Część I.” , Czechowice-Dziedzice 2019
62. Nowrotek Zdzistaw, Drzewa mówią, Ligota 2020
63. Foltyn Edelgarda i Eugeniusz, Dzieje ziem gminy Czechowice-Dziedzice od zarania do 3. ćwierci XVI wieku w świetle badań nie tylko archeologicznych Czechowice-Dziedzice, 2021
64. Nowrotek Zdzisław, Rajskie lasy, Czechowice-Dziedzice, 2021
65. Grygierczyk Jan, Malarstwo Grafika Plakat, Czechowice-Dziedzice, 2021
66. Cwetler Jacek, Chór Mieszany im. Stanisława Moniuszki. 65 rocznica działalności, Czechowice-Dziedzice, 2021
67. Marek Stanisław, Byłem kolejarzem na przełomie wieków. Wspomnienia, Czechowice- Dziedzice, 2021
68. Noworyta S., Dziennik dr Rudolfa Lubischa, Czechowice-Dziedzice, 2022
Opracowanie przygotowali: Anna Wlazło i Jacek Cwetler
